cultuurshock

Terug in Bamako. Terug thuis.
Geen tijd om op adem te komen. De eerste nacht al klanten in de kamers. De tweede dag al een reis die vertrok. Wel even net iets te veel, maar ook zo lekker om weer te zijn waar het hoort.

Onze eerste klanten dit seizoen waren twee leuke jonge vrouwen. De eerste keer alleen in Afrika. Vol goede moed en zin om dit continent dat hen zo aantrekt te ontdekken.
De tweede dag kwamen ze ‘s avonds terug naar hun kamer en was er van die positieve ingesteldheid niet veel meer op hun gezichten te lezen.
We begonnen te praten. Ze waren erin getrapt, door een listige truc van een jonge nietsnut elk 5000 CFA afhandig gemaakt (= elk zo’n 7 euro). Door veel mensen aangeklampt en altijd vriendelijk willen blijven en niet boertig willen doen. En ze moesten nog aan hun rondreis beginnen.

Wie naar Afrika komt voor de eerste maal, voor mijn part iedereen en mezelf op de eerste plaats, ontkomt niet aan de obligate cultuurshock. ALLES is hier anders. En wie probeert om via een Westerse mentaliteit, een Europees gedragspatroon, ja soms zelfs Westerse ‘waarden en normen’ contact te maken met deze Afrikaanse wereld, komt er niet zelden gefrustreerd uit. Ik raad aan om bij aankomst de symbolische Westerse bril in een klein zakje te stoppen dat weer geopend wordt op de luchthaven bij terugkeer. En dus inderdaad hier die Afrikaanse bril op te zetten. Jammer genoeg ligt die bril niet op de luchthaven in een zakje op je te wachten, het is een bril die je beetje bij beetje zelf ‘bricoleert’ – ik had het met geen Afrikaanser woord kunnen zeggen.
Mijn advies is ook : geef jezelf de tijd, loop met je neus tegen de muur, betaal leergeld (wat is 7 euro ?) en leer beetje bij beetje je door Afrika bewegen.
En het belangrijkste advies in dit geval was: wees hard. Met Westerse beleefdheid kom je hier niet ver. Wees hard en maak je grenzen kenbaar. En voor deze voorzichtige meisjes was dat het duwtje door de poort. Het is niet racistisch of boertig, het is gewoon meegaan in de handelswijzen van dit zwarte continent.

De volgende dag kwamen ze ‘s avonds stralend terug. Het had gewerkt, ze leken een manier te vinden, hun Afrikaanse bril zal stilaan vorm krijgen. Ik straalde mogelijk nog meer. Wat een voldoening geeft mijn werk me.

Trouwens om af te sluiten: ook ik heb altijd nog een cultuurshockje bij mijn terugkeer. Ik heb dat ook wanneer ik aankom in België en de overdaad en properheid er weer geaccentueerd waarneem. Maar ook mijn Afrikaanse bril heeft enkele dagen nodig om weer volledig vorm te krijgen.