vrijdag 30 januari 2009

mali

Er verblijft een nijlpaard voor onze deur. Het is nu al de derde avond dat zij (dat denken we) zo tussen 9 en 10 's avonds het water uitkomt en voor onze deur haar avondmaal verorbert. Ik had er graag een foto van genomen en heb het gisteren ook geprobeerd, maar te donker.

De eerste avond was het een grote sensatie: 'mali, mali, mali!!' Mali betekent nijlpaard in het Bambara. Tientallen mensen en motorrijders kwamen de weg af tot aan de rivier om het kolossale beest te bekijken. Niet van te dicht want men is beter op zijn hoede in zijn nabijheid.

Het nijlpaard heeft een enorme symbolische betekenis, niet alleen draagt het land zjin naam, het is ook een geluksbrenger dus er werd onmiddellijk een goed teken in gezien dat werd toegepast op ieders eigen situatie. Van werd helemaal gek, het nijlpaard was de voorspeller van grootsheid en geluk voor ons aankomend kindje. Momenteel logeert er een zieke vriend bij ons, een Malinese man met zijn Europese vrouw en ook bij hen werd het geïnterpreteerd als een positieve gebeurtenis, op naar een langzaam herstel.

dinsdag 20 januari 2009

médicament traditionnel


Van (op de foto tijdens een uitstap vorig jaar naar Segou) heeft een ongeluk gehad met de motor van een vriend. Niet dat dat zo verbazend is, en dan heb ik het niet over Van's rijgedrag, hij is best wel een aardige chauffeur. Dan heb ik het over de honderdduizenden brommers die hier door de stad scheuren en dagelijks betrokken zijn in talloze minder of zeer ernstige ongevallen.

Het resultaat: een diepe kap in zijn voorhoofd en een zwaar verstuikte voet, naast enkele kleinere schaafwonden. De snee in zijn gezicht is al goed aan het helen en stilaan kan hij ook weer op zijn voet steunen wat de eerste dagen niet mogelijk was.

Ik had de voet onmiddellijk in een verband gewikkeld na een zalf tegen verstuikingen te hebben aangebracht. Maar dat was slechts een lapmiddeltje. De volgende morgen kwam de echte verzorging eraan. Van had zijn familie in het dorp gebeld en gevraagd een man (marabout? medicijnman? charlatan?) met jarenlange ervaring in het verzorgen van dergelijke kwalen naar ons huis te sturen. De gezwollen, verstuikte voet moest uitgerokken worden. Eerst ontzwellen, hier niet met ijswater, maar met kokend water en dan met een hete doek rond de voet deze uitrekken. Van's kreten deden bijna denken aan een bevalling. Vervolgens een medicijn erop: dit was beurre de carité (galamnootboter, echt een wondermiddel dat ik ook voor alles en nog wat gebruik) met enkele zinsneden uit de koran erover uitgesproken en dan weerom de windel errond.

Waarom overkwam ons dit nu? Wel omdat we twee groepen naar het festival hadden, allemaal samen in een 5-tal goed gevulde terreinwagens en iederen is heelhuids teruggekeerd. Er zijn slechte mensen die ons kwaad willen doen. Al het kwaad dat voor onze groepen bestemd was, heeft zich nu tegen Van geuit. Gelukkig. We kregen uit het dorp dan ook onmiddellijk nog andere offertjes toegestuurd die voor ons huis in de rivier werden geworpen, om ons te beschermen tegen diegenen die tegen ons zijn.

Klanten vragen me soms: Van die getrouwd is met een blanke vrouw, zal wel rationeler staan tegenover deze Afrikaanse tradities. Ik heb het er soms over met andere blanke vrouwen uit gemengde huwelijken. In alle rangen en standen, met geen stokken krijg je dit Afrikaanse geloof eruit. Het zou ook de laatste van mijn bedoelingen zijn.

dinsdag 13 januari 2009

Tounga disaster

Eind deze week en begin volgende komen er nog twee groepen terug van een tour die leidde tot het festival in Essakane (bij Timboektoe) en terug. (Niemand gekidnapt trouwens, zie vorig stukje.) Tijdens de kerstvakantie was het een ware rush, reizigers die weer terugkwamen van hun rondreis en anderen die vertrokken. Mij hoor je niet klagen, over het algemeen iedereen tevreden en overlopend van Afrikaanse ervaringen, impressies en bedenkingen terug naar de blanke wereld.
Met uitzondering van één Engels echtpaar.

Meestal vertrekken onze tours vanuit Bamako en keren hier ook weer naar terug. Dit Britse koppel had tickets geboekt naar en van Ouagadougou. Van daar uit kan je ook gemakkelijk een reis door Mali aanvatten, hoewel zij niet zuidelijker dan Djenné gekomen zijn.
Gids en chauffeur gingen hen halen aan de luchthaven en hen op het einde weer terugbrengen en daar zit de kink in de kabel. De nacht dat hun vlucht vertrok om 1 uur kreeg ik plots telefoon om 23u. Ze stonden aan hun hotel en van gids en chauffeur was geens spoor te bekennen. Zij in paniek, ik in shock. Hun bagage met waardevol materiaal stond nog in de auto, en die was er niet. De gids kon ik telefonisch niet bereiken omdat die zich dus in Burkina Faso bevond en de verbinding werkte niet. Uiteindelijk hebben de Engelsen een taxi genomen naar de luchthaven, nog steeds in de hoop dat gids en chauffeur en vooral bagage zouden opduiken. Ze hebben me nog gebeld om middernacht net voor de uiterlijke check-in tijd. Tevergeefs. Zonder bagage terug naar huis en bij thuiskomst een mailtje naar hier met als titel 'Tounga disaster': hun reis was prima verlopen, één van de geweldige ervaringen in Mali was dat ze zich nooit onveilig gevoeld hadden, ook niet ten opzichte van hun materiaal. En plots gingen die gids en chauffeur ervandoor, mogelijk met de bedoeling hun materiaal te stelen.
Ik had nog weinig vuur nodig want alles wat kan koken in mijn binnenste was hevig aan het sudderen!

De volgende middag (pas!) krijg ik telefoon van hun gids alsof er niets aan de hand is. Zij waren wel om middernacht aan het hotel, maar die onmogelijke klanten waren al vertrokken. Ik kan er niet bij, een ervaren gids die één uur (!!) voor vertrek van een internationale vlucht klanten gaat halen aan het hotel. In de paar jaar in Mali is mijn capaciteit tot razende uitvallen enorm toegenomen. Na de telefoon had ik stem noch adem.

Van, die gisteren van het festival terug thuis kwam, had hun bagage mee. We zoeken een betrouwbare manier uit om hun materiaal naar Engeland op te sturen.

Ondertussen tracht ik mezelf de kalmeren. N'Yélé's verjaardag hielp.